ΑΛΩΠΕΚΙΑ
Αλωπεκία λέγεται η τέλεια έλλειψη ή η αραίωση των τριχών της κεφαλής ή και του σώματος λόγω πτώσεως .
Πτώση 50 – 100 τριχών ημερησίως θεωρείται φυσιολογική . Όταν η απώλεια είναι μεγαλύτερη τότε η κατάσταση είναι παθολογική .
Η αλωπεκίες διακρίνονται σε
- Διάχυτη αλωπεκία
- Γυροειδή αλωπεκία
- Ανδρογενετική αλωπεκία (φαλάκρα)
Βασική διαγνωστική εξέταση είναι το τριχοριζόγραμμα που δίνει πολύτιμες πληροφορίες για την ποσότητα και την ποιότητα των τριχών.
Διάχυτη αλωπεκία
είναι η παροδική λέπτυνση και αραίωση των μαλλιών που οφείλεται σε αλλαγές στον κύκλο ανάπτυξης της τρίχας. Ουσιαστικά εκδηλώνεται επειδή μεγάλος αριθμός μαλλιών μπαίνουν ταυτοχρόνως στην τελογενή φάση της ανάπτυξής τους. Η διάχυτη αλωπεκία συνήθως εκδηλώνεται εξαιτίας παραγόντων που δημιουργούν έντονο στρες στον οργανισμό, όπως η έλλειψη σιδήρου, ο υποθυρεοειδισμός, οι διαταραχές πρόσληψης τροφής, οι ακραίες ολιγοθερμιδικές δίαιτες, μια εγκυμοσύνη (συνήθως η αλωπεκία εκδηλώνεται 2-4 μήνες μετά τον τοκετό), οι μεγάλες εγχειρήσεις (η αλωπεκία συνήθως εκδηλώνεται 2-3 μήνες αργότερα) κ.λπ. Μπορεί επίσης να σχετίζεται με τη λήψη ορισμένων φαρμάκων, όπως τα αντισυλληπτικά, τα χάπια για τον θυρεοειδή και τα φάρμακα για τον καρκίνο. Η αραίωση των μαλλιών συνήθως συμβαίνει μέσα σε ένα εξάμηνο από τέτοιου είδους γεγονότα. Όπως προαναφέρθηκε, η διάχυτη αλωπεκία είναι παροδική (συνήθως διαρκεί περίπου έξι μήνες),
Αλλά τα μαλλιά μπορεί να παραμείνουν πιο λεπτά απ’ ό,τι πριν την εκδήλωσή της.
Γυροειδής αλωπεκία
η γυροειδής αλωπεκία (alopeciaareata) είναι μια μορφή τριχόπτωσης με αυτοάνοσο υπόβαθρο, που αφορά στη θύλακο της τρίχας.
Πρόκειται για καθαρά εντοπισμένη απώλεια τριχών που μπορεί να αφορά οποιοδήποτε σημείο του υγειούς δέρματος με τρίχες, από το τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο, ακόμα και τις βλεφαρίδες. Συνήθως εμφανίζονται μια ή περισσότερες κηλίδες απώλειας τριχωτού, ενώ πιο σπάνια μπορεί να υπάρξει και καθολική απώλεια τριχών (alopeciauniversal
Αν και η καθαρή αιτιολογία δεν είναι γνωστή, εν τούτοις παράγοντες κληρονομικοί, ενδοκρινολογικοί, καθώς και το στρες συνυπάρχουν στην περίπτωση της γυροειδούς αλωπεκίας.
Η διάγνωση είναι καθαρά κλινική, και δεν χρήζει ειδικών εξετάσεων του τριχωτού.
Είναι σύνηθες η γυροειδής αλωπεκία να εμφανίζεται μετά από μια περίοδο έντονου στρες. Παρ’ ολη την καλοήθη πορεία της αλωπεκίας, πολλοί ασθενείς επηρεάζονται ψυχολογικά από την εικόνα της πάθησης, κάτι που μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση περαιτέρω.
Υπάρχουν διάφορες θεραπείες οι ενδοβλαβικές ενέσεις κορτικοστεροειδών
οι ενδοβλαβικές ενέσεις prp ( platletrichplasma)
τα συστηματικά κορτικοστεροειδή είναι αποτελεσματικά σε κάποιες περιπτώσεις, η συστηματική κυκλοσπορίνη, τοπική κυκλοσπορίνη (tacrolimus)
τοπική ανοσοθεραπεία
κάλυψη/ καμουφλάζ
Συστηματικές θεραπείες
- Κορτικοστεροειδή
- Νεότερες θεραπείες με βιολογικούς παράγοντες
Άλλες μορφές θεραπείας
- Πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (prp)
Η αποτελεσματικότητα των θεραπειών ποικίλει από ασθενή σε ασθενή.
Ανδρογενετική αλωπεκία(φαλάκρα)
Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι η συχνότερη μορφή αλωπεκίας. Αφορά το μεγαλύτερο ποσοστό των ανδρών και ικανό ποσοστό γυναικών (25% περίπου) της καυκάσιας φυλής, με κληρονομική επιβάρυνση. Είναι μια εξελικτική διαδικασία που προσβάλλει επιλεκτικά το πρόσθιο μέρος της κεφαλής (κροταφοβρεγματική περιοχή) και την κορυφή. Επεκτείνεται συνήθως αργά μέχρι την ηλικία των 70 ετών. Χαρακτηρίζεται από μια ποιοτική και ποσοτική αλλαγή της τριχοφυΐας, δηλαδή από αντικατάσταση των σκληρών χρωματισμένων τριχών από λεπτές άχρωμες χνοώδεις τρίχες, με συνέπεια οι πρώτες προοδευτικά να εξαφανίζονται.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η ανδρογενετική αλωπεκία προκαλείται από την επίδραση των ανδρογόνων σε ειδικά προδιατεθειμένους τριχικούς θυλάκους και ότι η εξέλιξη της καθορίζεται από γενετικούς παράγοντες και από την ηλικία.
Οι σημαντικότεροι παράγοντες που ευθύνονται για την δημιουργία ανδρογενετικής αλωπεκίας είναι τα ανδρογόνα, η κληρονομικότητα, η ηλικία και, πιθανόν, τοπικοί αυτοκρινείς παράγοντες.
Σε ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών (13-25%), στις οποίες δεν υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, η αλωπεκία είναι αποτέλεσμα αυξημένης παραγωγής ανδρογόνων στα πλαίσια υποκρυπτόμενης ενδοκρινοπάθειας. Συχνότερες ενδοκρινοπάθειες που συνδυάζονται με ανδρογενετική αλωπεκία είναι: οι πολυκυστικές ωοθήκες, η συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων, η υπερπρολακτιναιμία και η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων που παρατηρείται κατά την εμμηνόπαυση.
Διαθέσιμες θεραπείες
Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Μινοξιδίλη
- Φιναστερίδη
- Δουταστερίδη
- Αυτόλογη μεσοθεραπεία – prp
- Μεταμόσχευση μαλλιών
Ουλωτική αλωπεκία
Οφείλεται στην καταστροφή του θύλακα της τρίχας και στη δημιουργία ουλής, που προκαλείται από διάφορες φλεγμονώδεις παθήσεις του δέρματος (π.χ. κυτταρίτιδα, θυλακίτιδα, ακμή, δερματοφυτίες) και άλλες δερματοπάθειες (π.χ. μερικές μορφές ερυθηματώδους λύκου, θυλακικος λειχήνας, ιχθύαση, σαρκοείδωση). Σε τέτοια περίπτωση η ουλωτική αλωπεκία χαρακτηρίζεται ως πρωτοπαθής και είναι ενδογενής, δηλαδή έχει εσωτερικά αίτια. Μπορεί όμως και να είναι και δευτεροπαθής, δηλαδή να έχει εξωτερικά αίτια, όπως π.χ. εγκαύματα, ένας τραυματισμός ή ένα νεόπλασμα (π.χ. βασικοκυτταρικό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα). Οι ουλωτικές αλωπεκίες οδηγούν σε μόνιμη απώλεια των μαλλιών, διότι η ουλή είναι νεκρωμένος ιστός και επομένως η ανάπτυξή της καταστρέφει την ικανότητα αναγέννησης της τρίχας.